Atıştırmalık ve Diğer Gıda Ürünleri
İnsanoğlunun ilk çağlardan bu yana yaşamanı devam ettirmek için ihtiyaç duyduğu en temel öğelerinden birisi beslenmedir. İnsanlar bu beslenme ihtiyacını karşılamak için gıdalara gereksinim duyarlar. Bu gereksinimin sebebi ise vücutta bulunan organizmaların su, karbonhidrat, yağ, protein, tuz, vitamin ve mineral maddelerinden enerji üretmesidir. Gıda ürünleri; canlıların yapısına kattığı ve enerji üretimini sağladığı malzemelerdir. Temel gıda maddeleri altıya ayrılmaktadır. Bu maddeler şu şekildedir;
• Meyveler,
• Sebzeler,
• Tahıllar (hububatlar),
• Protein gurubu (et, tavuk, balık, baklagiller, yumurta vb.),
• Süt ve süt ürünleri,
• Yağlar.
Temel gıda ürünleri tek başına ya da birkaç materyalin birleşimi ile yeni gıdalara yani yemeklere dönüşmektedir. Bunlar kahvaltı, öğle ve akşam yemeği olarak üçe ayrılan ana öğünlerde tüketilmektedir. Fakat yoğun çalışma hayatı esnasında insanlar öğün atlamaya başlamış ve atıştırma olarak adlandırılan ara öğünler var olmuştur. Bu ara öğünlerde de en çok tercih edilen gıdalar atıştırmalıklar olmaktadır.
Atıştırmalık ve Diğer Gıda Ürünlerinin Artış Nedenleri
Dünyanın hızla büyüdüğü, nüfus artışları, sanayi devrimleri ve teknolojik değişikler içinde bulunduğumuz bu çağ insanların yaşam biçimini hızla değiştirmeye başlamıştır. Gıdaların üretim ve tüketim biçimleri de her zaman olduğu gibi bu süreçlerden etkilenmiştir. Bütün bu gerçekleşen olaylardan sonra insanların beslenme alışkanlıkları da hızla değişmeye başlamıştır.
Sanayileşmenin ve şehir hayatının artmasından önce yemekler genel olarak evde yapılmakta, bununla birlikte hatta sebze ve meyve gibi temel gıdalar da bahçelerde yetişmekteydi. Fakat kadın iş gücünün artmasıyla beraber de çalışan nüfusu artmış ve insanlar hızlı tüketilen gıdalara yönelmiştir. Hızlı kent yaşamına ayak uydurmaya çalışanlar için artık zaman en önemli ölçü haline gelmiş ve beslenme alışkanlıklarını buna göre şekillendirmeye başlamışlardır. Böylelikle ilk zamanlardan bu yana her zaman sosyokültürel olaylardan etkilenmiş olan gıdalara atıştırmalık ve diğer gıda ürünleri kavramları da eklenmiştir.
Atıştırmalık ve Diğer Gıda Ürünleri İle Hayatımıza Giren Kavramlar
Özellikle 2000’li yıllardan sonra hayatımızda daha fazla yer edinen atıştırmalık kavramını tam olarak tanımlamak mümkün değildir. Çünkü atıştırmalık türü hem üreticiye hem de onu tüketenlere göre değişim göstermektedir. Fakat eğer genel bir tanım yapmak gerekir ise atıştırmalık; ana öğünlerin dışında kalan zamanlarda yiyecekler ve kalorili içecekler ile yapılan atıştırma hareketi olarak tanımlanabilir.
Diğer gıda ürünleri ise daha çok artık genel geçer bir kavram olan “fastfood” gibi yiyeceklerin oluşturduğunu söylemek mümkündür. Bu terimin Türkçede tam bir karşılığı olmasa da ona “çabuk yemek” demek olasıdır. Bu yiyeceklerin bahsedildiği üzere, artık çağın getirileri ile besin tüketimini etkileyen faktörler sonucunda insan hayatında epeyce yer edindiği evrensel bir gerçek olup çıkmaktadır.
Gıdaların tüketim şeklini etkileyen diğer bir sosyokültürel gerçek ise insanların tercih ettikleri dinleridir. İnsan dinleri birçok alanda insan yaşamını etkilediği gibi beslenme tarzını da etkilemektedir ve ülkeden ülkeye bütün bunlar değişiklikler göstermektedir. Böylelikle son zamanlarda sıkça duyulan bir diğer gıda ürünü kavramı ise “helal gıda” kavramıdır. Birçok ülke bu kavrama sahip olmayan ürünlerin satışına izin vermemekte ve birçok atıştırmalığı tercih etmemektedir.
Atıştırmalık ve diğer gıda ürünleri birçok kişi tarafından sağlıksız olarak kabul edilmekte ve bundan dolayı atıştırmalıklar için sağlıklı ürün arayışı içine girilmektedir. Fakat atıştırmalıklar ve diğer gıda ürünleri hangi konuda kaça ayrılırsa ayrılsın artık bu yaşam biçimine adapte olan insanlar için vazgeçilmez hale gelmiştir. Böylece bu ürünlerin üretimi ve tüketimi her zaman hayatın içinde yer alacaktır.